Topics
Di seluruh Asia, banjir adalah kejadian geo-persekitaran bermusim yang lazim. Di Malaysia, kita menghadapi banjir biasa selama dua musim tengkujuh, biasanya sekitar akhir Mei hingga September dan November hingga Mac.
Banjir kilat akibat hujan lebat yang lebat dan banjir sungai akibat sungai yang melimpah melalui tebingnya sering berulang semasa musim banjir. Pemindahan besar-besaran dan usaha-usaha bantuan bencana telah diperlukan di kawasan-kawasan yang mudah dilanda banjir di Malaysia sepanjang dekad yang lalu.
Rakyat Malaysia terdedah kepada risiko wabak penyakit berjangkit dan bawaan air semasa musim banjir.
Apakah penyakit berjangkit?
Penyakit berjangkit adalah penyakit berjangkit yang disebabkan oleh mikroorganisma patogen (patogen) seperti bakteria, virus, parasit, dan kulat. Penyakit-penyakit ini boleh merebak secara langsung atau tidak langsung daripada seseorang individu kepada individu yang lain.
Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO) melaporkan sejumlah 52,977 kes denggi di Malaysia dari Januari hingga awal November 2022 dalam kemas kini mereka mengenai situasi denggi di Pasifik Barat. 37 daripada kes ini telah membawa maut.
Kadar insiden tuberkulosis ialah 92 bagi setiap 100,000 orang di Malaysia. Terdapat 25,173 kes direkodkan secara nasional pada 2018, yang diterjemahkan kepada hampir 70 kes baharu setiap hari.
Apakah penyakit berjangkit yang biasa berlaku semasa banjir di Malaysia?
Musim hujan tropika tempatan dicirikan oleh hujan lebat, tetap dan angin monsun. Kemungkinan banjir meningkat, dan ini membawa kepada turun naik paras air, lonjakan ribut, atau pukulan ombak.
Selepas itu, akibat banjir memudahkan pembiakan nyamuk, dan kemudiannya wabak penyakit berjangkit. Beberapa kes penyakit berjangkit yang lazim di Malaysia susulan banjir ialah cirit-birit bakteria, penyakit bawaan vektor seperti demam denggi, dan penyakit bersentuhan air seperti leptospirosis.
Berikut adalah beberapa penyakit berjangkit yang biasa berlaku di Malaysia semasa musim banjir.
- 1. Kolera
Taun ialah penyakit cirit-birit yang disebabkan oleh jangkitan bakteria Vibrio cholerae. Ia berlaku terutamanya apabila manusia mengambil makanan atau air yang tercemar. Gejala jangkitan kolera biasanya ringan tetapi boleh meningkat dengan gejala yang lebih teruk seperti renjatan dan sawan.
- 2. Demam kepialu
Demam kepialu adalah sejenis jangkitan kuman yang disebabkan oleh Salmonella enterica. Penyakit ini merebak terutamanya melalui makanan, air, atau hubungan rapat dengan pesakit yang dijangkiti. Kebanyakan pesakit menunjukkan gejala biasa demam panas yang berterusan, yang jika tidak dirawat, boleh membawa maut.
- 3. Disentri dan keracunan makanan
Disentri disebabkan oleh beberapa jenis bakteria dan parasit. Bakteria Shigella yang menyebabkan disentri merebak melalui makanan atau air yang tercemar. Gejala jangkitan termasuk cirit-birit berdarah, sakit perut, demam, kekejangan, dan rasa tidak selesa, yang merupakan rasa tidak selesa, sakit, atau tidak selesa.
- 4. Hepatitis A
Hepatitis A adalah jangkitan virus terutamanya yang disebarkan melalui pengambilan makanan dan air yang tercemar dengan najis. Ia adalah jangkitan biasa di kawasan yang mempunyai sanitasi yang buruk. Gejala termasuk demam, jaundis dan cirit-birit.
- 5. Leptospirosis
Leptospirosis adalah jangkitan kuman yang disebabkan oleh Leptospira. Wabak Leptospirosis adalah perkara biasa di kawasan yang mengalami banjir berulang. Penyakit ini berlaku terutamanya melalui sentuhan dengan air atau makanan yang tercemar oleh air kencing haiwan.
Gejala termasuk demam tinggi, sakit kepala yang tidak berhenti-henti, muntah, jaundis, dan cirit-birit. Jika tidak dirawat, penyakit ini boleh menyebabkan kerosakan buah pinggang, meningitis, kegagalan hati, atau gangguan pernafasan.
- 6. Demam denggi
Demam denggi adalah jangkitan virus biasa yang disebabkan oleh virus asid ribonukleik (RNA) daripada keluarga flaviviridae. Penyakit ini berjangkit melalui vektor nyamuk yang dikenali sebagai Aedes aegypti.
Demam denggi menjelma sebagai demam yang tiba-tiba dan sakit kepala yang teruk. Kejutan dan pendarahan mungkin berlaku pada sesetengah pesakit, yang membawa kepada kematian dalam kira-kira 5% kes.
- 7. Malaria
Malaria adalah penyakit berjangkit biasa yang disebabkan oleh plasmodium, protozoa parasit sel tunggal. Ia disebarkan kepada manusia melalui gigitan nyamuk Anopheles betina.
Parasit plasmodium membiak dalam hati manusia dan menyerang sel darah merah. Ini membawa kepada kitaran demam, berpeluh sporadis, dan anemia. Jika tidak dirawat, malaria sering membawa kepada kematian atau kerosakan pada organ penting akibat gangguan bekalan darah ke otak.
- 8. Ensefalitis Jepun
Japanese encephalitis ialah jangkitan virus otak yang disebarkan melalui gigitan nyamuk (Culex tritaeniorhynchus). Virus ini kebanyakannya ditemui pada babi dan burung tetapi disebarkan kepada nyamuk apabila mereka menggigit haiwan yang dijangkiti. Penyakit ini biasa berlaku di kawasan luar bandar di Asia Tenggara. Jika tidak dirawat, ia boleh berkembang menjadi lumpuh, koma, dan juga kematian.
- 9. Konjunktivitis
Konjunktivitis (juga dikenali sebagai pinkeye) adalah jangkitan mata yang disebabkan oleh jangkitan bakteria atau virus. Penyakit ini menyebabkan keradangan dan kerengsaan pada konjunktiva (komponen mata putih dan kelopak mata dalam).
- 10. Campak
Campak adalah penyakit pernafasan virus akut yang dicirikan oleh prodrom demam, batuk, ruam seluruh badan, dan konjunktivitis. Campak adalah jangkitan pernafasan yang sangat berjangkit yang merebak melalui udara melalui titisan pernafasan sebagai individu yang dijangkiti batuk atau bersin.
Mengapakah banjir meningkatkan penularan penyakit berjangkit?
Majoriti penyakit berjangkit yang berlaku akibat banjir ialah wabak gastroenteritis, jangkitan pernafasan, dan penyakit wabak seperti taun, cirit-birit, dan demam denggi, antara lain.
Penyakit-penyakit ini biasa berlaku semasa bencana banjir kerana banjir mewujudkan keadaan yang tidak bersih untuk pembiakan dan pendaraban patogen berbahaya dan vektor penyakit.
Bagaimana untuk melindungi diri anda daripada penyakit semasa dan selepas banjir di Malaysia?
Berikut adalah cadangan langkah pencegahan yang boleh membantu anda kekal selamat semasa musim banjir.
- 1. Dapatkan vaksin
Anda boleh diberi vaksin daripada penyakit berjangkit tertentu seperti Hepatitis A dan B, influenza, dan Japanese encephalitis. Vaksin ini membantu mengurangkan penyebaran penyakit kepada orang lain, terutamanya mereka yang lemah imun atau terdedah kepada jangkitan semasa musim banjir.
- 2. Amalkan kebersihan makanan yang baik
Mengamalkan kebersihan makanan yang baik boleh menjadi barisan pertama pertahanan terhadap kemungkinan wabak penyakit berjangkit kerana penyakit ini mudah merebak melalui makanan dan air.
- 3. Amalkan kebersihan diri yang baik
Kebersihan diri juga merupakan komponen penting dalam pencegahan penyakit berjangkit semasa musim banjir. Basuh tangan anda dengan sabun dan air bersih dengan kerap atau gunakan sanitizer tangan berasaskan alkohol (mengandungi sekurang-kurangnya 60% alkohol).
- 4. Jaga kebersihan persekitaran anda
Keadaan yang tidak bersih dan buruk boleh dengan mudah meningkatkan penyebaran penyakit berjangkit seperti wabak leptospirosis yang biasanya berlaku melalui air yang tercemar oleh air kencing tikus. Oleh itu, pastikan persekitaran anda sentiasa bersih selepas berlakunya banjir.
- 5. Perhatikan tempat pembiakan nyamuk
Bersihkan kawasan yang mengandungi air bertakung untuk mengelakkan pembiakan nyamuk. Selain itu, gunakan kelambu, ubat nyamuk, dan pasang skrin tingkap kediaman untuk mengurangkan pendedahan kepada nyamuk yang menjadi vektor penyakit semasa musim banjir.
Bagaimanakah penyakit berjangkit dirawat?
Akibat banjir sentiasa membawa kepada peningkatan penularan dan wabak penyakit berjangkit. Banjir membawa kepada kemunculan tempat perlindungan yang sesak dengan keadaan air dan sanitasi yang buruk di kalangan mangsa banjir. Terdapat juga kebersihan diri yang tidak mencukupi, ketersediaan vaksinasi, dan selalunya akses terhad kepada perkhidmatan penjagaan kesihatan yang betul.
Oleh itu, adalah penting untuk mempunyai akses kepada pasukan kecemasan profesional pakar di Hospital Pantai. Perkhidmatan perubatan yang cekap memainkan peranan penting dalam mengawal wabak penyakit berjangkit, mentadbir vaksin, dan memperbaiki keadaan kesihatan yang semakin merosot di kalangan mangsa banjir.
Buat janji temu di Hospital Pantai
Jika anda menghadapi situasi yang memerlukan rawatan perubatan, sila dapatkan rawatan perubatan segera di jabatan Kemalangan dan Kecemasan (A&E) di Hospital Pantai terdekat anda.
Hospital Pantai telah diiktiraf oleh Persatuan Kualiti Kesihatan Malaysia (MSQH) atas komitmennya terhadap keselamatan pesakit dan kualiti perkhidmatan.
Rujukan
- Penyakit yang muncul dan muncul semula di Malaysia. Boleh didapati dihttps://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12597511/[Accessed 12 November 2022]
- Definisi kes bagi penyakit berjangkit di Malaysia. Boleh didapati di.https://www.moh.gov.my/moh/resources/Penerbitan/Garis%20Panduan/Pengurusan%20KEsihatan%20&%20kawalan%20pykit/Case_Definition_Of_Infectious_Disease_3rd_Edition_2017.pdf[Accessed 13 November 2022]
- Penyakit berjangkit yang memberi kesan kepada Malaysia semasa COVID-19. Boleh didapati dihttps://borgenproject.org/infectious-diseases-impacting-malaysia/[Accessed 13 November 2022]
- Penyakit berjangkit. Boleh didapati dihttp://www.myhealth.gov.my/en/category/kids/kids-communicable-disease/[Accessed 14 November 2022]
- Penyakit berjangkit. Boleh didapati dihttps://specialty.mims.com/infectious-diseases[Accessed 14 November 2022]
- Aedes aegypti. Boleh didapati dihttps://www.sciencedirect.com/topics/immunology-and-microbiology/aedes-aegypti[Accessed 15 November 2022]
- Kolera - Jangkitan Vibrio cholerae. Boleh didapati dihttps://www.cdc.gov/cholera/index.html[Accessed 15 November 2022]
- Epidemiologi tuberkulosis di Sabah, Malaysia, 2012–2018. Boleh didapati dihttps://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7447595/[Accessed 15 November 2022]
- Jaundis Dewasa. Boleh didapati dihttps://my.clevelandclinic.org/health/diseases/15367-adult-jaundice#:~:text=Jaundice%20is%20a%20condition%20in,t%20need%20to%20be%20treated[Accessed 15 November 2022]
- Flaviviridae. Boleh didapati dihttps://www.cdc.gov/vhf/virus-families/flaviviridae.html[Accessed 15 November 2022]
- Kitaran Hidup Nyamuk Spesies Anopheles. Boleh didapati dihttps://www.cdc.gov/mosquitoes/about/life-cycles/anopheles.html[Accessed 15 November 2022]
- Penyakit berjangkit utama Malaysia. Boleh didapati dihttps://www.indexmundi.com/malaysia/major_infectious_diseases.html[Accessed 15 November 2022]
- Salmonella enterika. Boleh didapati dihttps://www.sciencedirect.com/topics/biochemistry-genetics-and-molecular-biology/salmonella-enterica#:~:text=Salmonella%20enterica%20is%20a%20Gram%2Dnegative%2C%20food%2Dborne%20pathogen,Salmonella%20in%20macrophages%20is%20crucial[Accessed 15 November 2022]
- Shigella - Shigellosis. Boleh didapati dihttps://www.cdc.gov/shigella/index.html[Accessed 15 November 2022]
- 10 punca utama kematian. Boleh didapati dihttps://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/the-top-10-causes-of-death[Accessed 15 November 2022]
- Kemas kini keadaan Denggi di Wilayah Pasifik Barat. Boleh didapati dihttps://www.who.int/docs/default-source/wpro---documents/emergency/surveillance/dengue/dengue-20221006.pdf?sfvrsn=fc80101d_124#:~:text=Up%20until%20epidemiological%20week%2045,in%202021%20(CFR%200.08%25).&text=During%20epidemiological%20week%2043%20of,(2)%20deaths%20were%20reported[Accessed 15 November 2022]
