Buah pinggang ialah organ penting yang membantu mengeluarkan toksin, bahan buangan dan lebihan cecair daripada badan.
Ia juga memainkan peranan penting dalam mengawal bahan kimia darah dan tekanan darah, menjaga kesihatan tulang dan merangsang pengeluaran sel darah merah.
Apabila buah pinggang gagal berfungsi dengan betul, ia menjejaskan otot, saraf dan tisu badan yang lain.
Penyakit buah pinggang kronik (CKD) adalah keadaan buah pinggang rosak dan keupayaannya untuk menapis sisa dan cecair keluar daripada darah telah terjejas. Ini menyebabkan sisa terkumpul di dalam badan.
Kegagalan buah pinggang atau penyakit buah pinggang peringkat akhir (ESRD) adalah keadaan di mana buah pinggang telah berhenti berfungsi dengan baik, jadi pesakit perlu menjalani dialisis atau pemindahan buah pinggang untuk terus hidup.
Gejala tidak kelihatan pada peringkat awal penyakit buah pinggang; walau bagaimanapun, tanda-tanda yang boleh dilihat dapat dilihat seiring dengan berlalunya masa dan keadaan semakin teruk. Beberapa gejala termasuk:
Berikut adalah beberapa kaedah diagnostik untuk penyakit buah pinggang:
Ini dilakukan untuk menentukan tahap kreatinin, bahan buangan dalam darah anda.
Doktor anda akan menganalisis keputusan bersama dengan faktor lain seperti:
Formula khusus kemudiannya digunakan untuk mengambil kira faktor di atas bersama-sama dengan tahap kreatin darah untuk menganggarkan kadar penapisan glomerular (eGFR).
Buah pinggang yang sihat sepatutnya dapat menapis 90 ml/min.
Ujian air kencing dilakukan untuk:
Beberapa ujian lain untuk menentukan kesihatan buah pinggang anda ialah:
Dua punca utama masalah buah pinggang ialah kencing manis dan darah tinggi. Kadang-kadang, buah pinggang juga gagal kerana beberapa sebab lain, seperti:
Secara umum, terdapat lima peringkat kegagalan buah pinggang, yang boleh ditentukan melalui ujian khusus.
Kaedah rawatan bergantung pada tahap kegagalan buah pinggang pesakit.
Peringkat | Penerangan |
Peringkat | Penerangan |
Peringkat 1 - Fungsi buah pinggang yang sihat | Peringkat ini tidak menunjukkan sebarang kerosakan atau masalah dengan buah pinggang. Nilai eGFR ialah 90 atau lebih. Gejalanya ringan dan ujian mungkin menunjukkan kehadiran protein dalam air kencing. |
Peringkat 2 - Penurunan ringan dalam fungsi buah pinggang | Di sini, kerosakan ringan dan nilai eGFR adalah antara 60 dan 89. Buah pinggang masih akan berfungsi seperti biasa, tetapi ujian mungkin menunjukkan kehadiran protein dalam air kencing. |
Peringkat 3 - Penurunan sederhana dalam fungsi | Dari peringkat ini dan seterusnya, sisa mula terkumpul di dalam darah kerana buah pinggang tidak menapis sisa dan cecair tambahan dalam darah dengan betul. Ini boleh menyebabkan masalah kesihatan lain seperti keletihan, penyakit tulang dan tekanan darah tinggi. Gejala tambahan seperti keletihan yang berlebihan dan bengkak tangan dan kaki juga mungkin muncul. Nilai eGFR adalah antara 30 dan 59. |
Peringkat 4 - Kemerosotan teruk dalam fungsi buah pinggang | Pada peringkat ini, lebih banyak toksin dan cecair terkumpul dalam darah. Akibatnya, pesakit menghadapi masalah kesihatan seperti penyakit jantung dan tulang, dan tekanan darah tinggi. Pada peringkat ini, nilai eGFR turun antara 15 dan 29. Gejala tambahan seperti bengkak pada kaki, pinggang dan tangan mungkin berlaku. Pesakit mungkin perlu menjalani dialisis pada peringkat ini. |
Peringkat 5 - Kegagalan sepenuhnya buah pinggang | Ini ialah peringkat yang mengancam nyawa apabila toksin dalam darah terkumpul secara berlebihan. Akibatnya, pesakit menjadi sangat sakit dan mungkin memerlukan dialisis atau pemindahan buah pinggang untuk terus hidup. Nilai eGFR ialah 15 atau lebih rendah, menunjukkan pemberhentian fungsi buah pinggang. Beberapa gejala termasuk keletihan yang berlebihan, loya, muntah, dan bengkak di kaki. |
Dua pilihan rawatan yang biasa digunakan untuk kegagalan buah pinggang:
Pemindahan buah pinggang
Kaedah ini mengeluarkan buah pinggang yang rosak dan digantikan dengan yang sihat. Penderma hidup dengan jenis darah yang sepadan diperlukan dalam kes ini.
Selepas pemindahan berjaya, pesakit boleh mengelak daripada menjalani dialisis. Namun, dia perlu mengambil ubat antipenolakan sepanjang hayatnya.
Dialisis
Cara ini ialah pilihan segera untuk menyelamatkan nyawa pesakit apabila buah pinggangnya gagal. Dalam kaedah ini, sisa toksik badan dan cecair berlebihan dikeluarkan secara buatan.
Dialisis biasanya terdiri daripada dua jenis.
Bergantung kepada tiga faktor utama:
Seseorang di berada peringkat 1, 2 dan 3 mempunyai jangka hayat yang lebih lama daripada seseorang di peringkat ke-4 atau ke-5.
Seorang wanita berusia 40 tahun yang disahkan menghidap penyakit buah pinggang kronik tahap 2 boleh hidup selama 34 tahun lagi, manakala seorang lelaki berusia 40 tahun hanya boleh menjangkakan untuk hidup selama 30 tahun lagi.
Walau bagaimanapun, jika masalah buah pinggang dikesan pada peringkat awal, terdapat pelbagai rawatan lanjutan yang tersedia dan orang itu dijangka hidup lebih lama.
Jangka hayat seseorang yang mengalami masalah buah pinggang tahap 4
Penyelidikan menunjukkan bahawa dengan rawatan yang cekap, seseorang dalam kegagalan buah pinggang peringkat 4 boleh hidup 14.5 tahun hingga 16.5 tahun lagi.
Jangka hayat seseorang yang mengalami masalah buah pinggang tahap 5
Data yang diterbitkan oleh Yayasan Buah Pinggang Kebangsaan menunjukkan bahawa seseorang yang menghidap penyakit buah pinggang tahap 5 boleh hidup sehingga 5 hingga 10 tahun lagi.
Satu lagi kajian menunjukkan bahawa pesakit yang nilai eGFRnya adalah antara 15-29mL boleh hidup selama 9-10 tahun lagi.
Ringkasnya, penyakit buah pinggang kronik tidak mempunyai penawar, tetapi pengesanan awal, gaya hidup sihat dan rawatan yang betul boleh memanjangkan hayat anda sebaik sahaja didiagnosis.
Jika anda atau orang tersayang berisiko menghidap penyakit buah pinggang kronik, hubungi kami untuk janji temu dengan Pakar Nefrologi di Hospital Pantai yang terdekat dengan anda.
Hospital Pantai telah diakreditasi oleh Persatuan Kualiti Kesihatan Malaysia (MSQH) atas komitmennya terhadap keselamatan pesakit dan kualiti perkhidmatan.