Amnesia: Simptom, Rawatan Diagnosis

Apakah Amnesia?

Amnesia merujuk kepada ketidakupayaan sebahagian atau keseluruhan untuk mengingati pengalaman lalu atau menyimpan ingatan baharu, melibatkan kehilangan ingatan yang ketara. Boleh menjadi simptom keadaan yang mendasari atau berlaku secara spontan.

Amnesia berbeza dengan demensia atau penyakit Alzheimer. Amnesia terutamanya menjejaskan ingatan manakala demensia melibatkan penurunan yang meluas dalam fungsi kognitif. Penyakit Alzheimer yang menyebabkan kemerosotan saraf dalam otak, boleh menyebabkan amnesia dan demensia.

Amnesia boleh menjejaskan ingatan jangka pendek dan/atau jangka panjang manakala demensia cenderung menjejaskan kedua-duanya. Individu yang mengalami amnesia mengalami kesukaran mengingati peristiwa lalu dan sering menyedari jurang dalam ingatan mereka tetapi mungkin tidak menyedari kehilangan ingatan mereka sepenuhnya.

Apakah Jenis Amnesia?

Terdapat banyak jenis amnesia. Sesetengah simptom amnesia mungkin bertindih dan seseorang individu boleh mengalami lebih daripada satu jenis amnesia. Amnesia boleh bersifat sementara atau berpanjangan.

Jenis amnesia biasa termasuk:

Apakah Simptom Amnesia?

Simptom amnesia bergantung kepada jenis amnesia. Simptom biasa termasuk:

• Keupayaan terjejas untuk mengingati peristiwa lalu atau mempelajari maklumat baharu
• Ingatan jangka pendek terjejas
• Kehilangan ingatan sebahagian atau keseluruhan
• Mengalami kenangan sebenar yang tersilap dalam masa atau ingatan yang dicipta sepenuhnya (konfabulasi)
• Kekeliruan

Apakah Punca Amnesia?

Amnesia boleh berlaku disebabkan oleh pelbagai faktor. Walau bagaimanapun, ia boleh dikategorikan secara meluas kepada punca neurologi dan punca psikologi.

Amnesia neurologi

Penyebab amnesia neurologi melibatkan kerosakan pada otak atau gangguan dalam aktiviti otak. Penyebab biasa termasuk:

• Penyakit Alzheimer
• Aneurisme otak
• Tumor otak
• Hipoksia serebrum (oksigen tidak mencukupi ke otak)
• Epilepsi dan sawan
• Kecederaan kepala
• Jangkitan otak
• Strok
• Pengsan akibat mabuk alkohol
• Dadah dan ubat-ubatan (terutamanya sedatif dan anestesia)
• Penyakit otak degeneratif (cth, penyakit Parkinson, sklerosis berbilang)
• Toksin atau racun (cth, karbon monoksida, keracunan logam berat)
• Sindrom Wernicke-Korsakoff (kekurangan vitamin B1 akibat penyalahgunaan alkohol jangka panjang)

Punca psikologi amnesia

Isu kesihatan mental juga boleh menyebabkan masalah ingatan. Ini termasuk gangguan disosiatif (terutamanya amnesia disosiatif) dan gangguan tekanan selepas trauma (terutama PTSD kompleks).

Penyebab psikologi amnesia cenderung melibatkan peristiwa traumatik atau tekanan emosi yang teruk. Walaupun pakar tidak memahami sepenuhnya mengapa ini berlaku, mereka mengesyaki bahawa ia adalah cara otak untuk melindungi seseorang daripada bahaya psikologi.

Bagaimana Amnesia Didiagnosis?

Doktor anda akan mengambil sejarah perubatan terperinci (termasuk daripada ahli keluarga atau penjaga) dan menjalankan satu siri pemeriksaan neurologi sebelum memesan ujian makmal diagnostik dan imbasan pengimejan untuk membantu mengesahkan diagnosis.

Ujian yang disyorkan berbeza-beza bergantung pada simptom dan punca amnesia yang disyaki. Ini termasuk:

• Penilaian neuropsikologi.
• Imbasan tomografi berkomputer (CT).
• Imbasan pengimejan resonans magnetik (MRI).
• Electroencephalogram (EEG) untuk mencari aktiviti sawan.
• Ujian darah (untuk mencari jangkitan, kekurangan nutrisi, paras elektrolit dan paras gula dalam darah).
• Tusukan tulang belakang (lumbar puncture) untuk memeriksa cecair serebrospinal untuk kemungkinan faktor penyebab.

Bagaimana Amnesia Dirawat?

Dalam banyak kes, amnesia boleh sembuh secara spontan. Namun, amnesia akibat gangguan fizikal atau mental yang mendasarinya mungkin memerlukan rawatan. Sebagai contoh, jika amnesia disebabkan oleh kekurangan vitamin B1, menambah defisit pemakanan boleh membantu pemulihan. Individu yang mengalami amnesia mungkin tidak memahami apa-apa yang berlaku kepada mereka, menghalang mereka daripada membuat keputusan termaklum tentang penjagaan perubatan mereka. Individu ini akan memerlukan ahli keluarga atau penjaga untuk membantu membuat keputusan untuk mereka.

Terapi tingkah laku kognitif dan terapi pekerjaan boleh membantu memulihkan kehilangan ingatan. Terapi ini akan membolehkan individu yang mengalami amnesia memperoleh kemahiran untuk mengimbangi kehilangan ingatan dan kebolehan yang berkaitan. Sokongan keluarga juga penting. Menghabiskan masa bersama dan mengimbau semula kenangan lama boleh membantu mengembalikan kenangan masa lalu.

Bolehkah Amnesia Dicegah?

Amnesia biasanya tidak dapat diramalkan dan berlaku secara tiba-tiba, menyebabkan kehilangan ingatan akut. Kehilangan ingatan secara beransur-ansur, sebaliknya boleh menjadi simptom penyakit otak degeneratif. Beberapa langkah pencegahan yang boleh diambil untuk mengurangkan risiko mengalami amnesia termasuk:

• Memakai peralatan keselamatan apabila perlu, contohnya topi keledar
• Makan makanan seimbang
• Mempunyai rehat yang cukup dan menguruskan tekanan dengan betul
• Kekal aktif secara fizikal dan mental
• Berhenti merokok
• Elakkan pengambilan alkohol yang berlebihan

Amnesia yang menjejaskan cara anda membentuk atau menyimpan ingatan cenderung kekal manakala amnesia yang menjejaskan cara anda mendapatkan semula ingatan mungkin bertambah baik dari semasa ke semasa. Kehilangan ingatan juga berkemungkinan kekal jika ia berlaku akibat kerosakan kekal pada otak, seperti penyakit Alzheimer.

Bagaimana untuk Menjaga Seseorang yang Menghidap Amnesia?

Individu yang mengalami amnesia boleh mengimbangi kehilangan ingatan mereka menggunakan beberapa kaedah. Penggunaan nota dan senarai dalam ruang kediaman yang boleh dilihat dengan jelas boleh membantu mengurangkan kesan kehilangan ingatan.

Sokongan daripada keluarga dan rakan-rakan dengan meluangkan masa bersama dan mengenang kembali boleh menyumbang kepada pemulihan juga. Orang yang mengalami amnesia anterograde atau amnesia akibat penyakit otak degeneratif biasanya memerlukan sokongan atau penjagaan sepanjang masa. 

Atur Janji Temu di Hospital Pantai

Amnesia hendaklah sentiasa diperiksa dengan segera, tanpa mengira punca asasnya. Ini berpotensi mengurangkan kemungkinan komplikasi yang berkaitan dengan ingatan jangka panjang dan isu kognitif lain.

Pasukan pakar neurologi yang berdedikasi dan pakar di Hospital Pantai bersedia untuk berunding bagi memberikan penjagaan dan bantuan terbaik kepada pesakit melalui pemeriksaan kesihatan, diagnosis dan rawatan. Hubungi kami untuk mengatur janji temu dengan pakar neurologi hari ini.

Hospital Pantai Malaysia diiktiraf oleh Persatuan Kualiti Kesihatan Malaysia (MSQH) atas komitmennya terhadap keselamatan pesakit dan kualiti perkhidmatan.

‌Artikel ini telah disemak secara perubatan oleh Perunding Geriatrik & Perubatan Dalaman, Dr Tay Hui Sian.