6 Faktor Risiko Penyakit Batu Karang

Apa Itu Batu Karang dan Mengapa Anda Perlu Berhati-hati?

Batu karang, juga dikenali sebagai renal calculi, terbentuk dalam satu atau kedua-dua buah pinggang apabila terdapat tahap mineral dan garam yang tinggi dalam air kencing. Keadaan ini lebih kerap berlaku dalam kalangan lelaki, tetapi wanita juga berisiko. Antara simptomnya termasuk sakit di bahagian bawah belakang, darah dalam air kencing, sakit atau kesukaran semasa membuang air kecil, air kencing berbau busuk, dan keinginan berterusan untuk membuang air kecil.

Artikel ini akan membincangkan enam faktor risiko utama batu karang, termasuk gaya hidup, keadaan kesihatan tertentu, dan pengambilan ubat-ubatan.

Bagaimana Gaya Hidup Anda Menjadi Faktor Risiko Penyakit Batu Karang?

A. Jumlah Air Kencing yang Rendah

Salah satu punca utama pembentukan batu karang ialah penghasilan air kencing yang tidak mencukupi. Ini sering berlaku apabila badan mengalami dehidrasi akibat aktiviti ringan atau berat, bekerja atau tinggal di kawasan panas, atau tidak minum air yang mencukupi. Apabila jumlah air kencing rendah, air kencing menjadi pekat dan kurang cairan untuk melarutkan garam di dalamnya, menyebabkan batu karang mudah terbentuk.

Dewasa disarankan menghasilkan sekurang-kurangnya 2.5 liter air kencing setiap hari. Ini biasanya memerlukan minuman sekitar 3 liter cecair setiap hari. Air kosong adalah pilihan terbaik, tetapi yang penting ialah memastikan pengambilan cecair mencukupi secara konsisten.

B. Pemakanan

Apa yang anda makan juga mempengaruhi risiko pembentukan batu karang. Batu karang jenis kalsium sering terjadi kerana tahap kalsium yang tinggi dalam air kencing, namun ini tidak semestinya berkaitan dengan pengambilan kalsium dalam makanan. Mengurangkan pengambilan kalsium dalam diet tidak semestinya mencegah pembentukan batu karang dan bahkan boleh merosakkan tulang. Sebaliknya, doktor biasanya mengesyorkan mengurangkan pengambilan garam (natrium). Garam berlebihan dalam diet boleh meningkatkan kalsium dalam air kencing, sekali gus mendorong pembentukan batu karang.

Selain itu, oksalat, bahan semula jadi yang terdapat dalam makanan tertentu seperti bayam dan kacang, juga boleh meningkatkan risiko batu karang.

Diet tinggi protein haiwan—seperti daging lembu, ayam, atau ikan—juga boleh menyebabkan pembentukan batu karang kerana ia meningkatkan tahap asid dalam badan dan air kencing, menjadikan batu karang lebih mudah terbentuk.

C. Masalah Usus

Masalah pencernaan seperti penyakit Crohn, kolitis ulseratif, atau pembedahan seperti pintasan gastrik boleh meningkatkan risiko batu karang. Keadaan ini sering menyebabkan cirit-birit, yang boleh mengakibatkan dehidrasi dan pengurangan jumlah air kencing. Selain itu, ia juga boleh menyebabkan badan menyerap terlalu banyak oksalat, meningkatkan tahap oksalat dalam air kencing. Kedua-dua faktor ini menyumbang kepada pembentukan batu kalsium oksalat.

Keadaan Kesihatan yang Meningkatkan Risiko Batu Karang

A. Obesiti 

Obesiti bukan sahaja memberi kesan kepada kesihatan secara keseluruhan, tetapi juga mengubah cara badan memproses bahan tertentu, termasuk asid dalam air kencing. Ketidakseimbangan asid ini mewujudkan persekitaran yang memudahkan pembentukan batu karang. Obesiti juga dikaitkan dengan penyakit lain seperti diabetes, yang boleh meningkatkan risiko batu karang.

B. Keadaan Perubatan

Beberapa keadaan kesihatan tertentu boleh meningkatkan risiko batu karang dengan ketara:

• Hiperparatiroidisme: Kelenjar paratiroid yang terlalu aktif boleh menyebabkan terlalu banyak kalsium dalam darah dan air kencing, yang merupakan faktor utama pembentukan batu kalsium.
• Asidosis Tubular Renal Distal: Keadaan ini menyebabkan badan tidak dapat membuang asid yang mencukupi melalui air kencing, yang meningkatkan risiko batu fosfat kalsium.
• Gangguan Genetik: Beberapa penyakit keturunan yang jarang berlaku juga boleh menyebabkan batu karang, seperti:
• Cystinuria: Badan melepaskan terlalu banyak asid amino yang dipanggil sistin ke dalam air kencing, yang mudah membentuk kristal dan batu.
• Hiperoksaluria Primer: Hati menghasilkan terlalu banyak oksalat, menyebabkan batu kerap terbentuk dan berpotensi merosakkan buah pinggang jika tidak dirawat.

C. Sejarah Keluarga

Genetik memainkan peranan penting dalam pembentukan batu karang. Jika ahli keluarga terdekat, seperti ibu bapa atau adik-beradik, pernah mengalami batu karang, risiko anda meningkat dengan ketara. Ini kerana anda mungkin mewarisi ciri-ciri tertentu yang menjadikan tubuh lebih cenderung untuk membentuk batu.

Soalan Lazim 

1. Bolehkah kanak-kanak mengalami batu karang?

Ya, walaupun batu karang lebih biasa berlaku pada orang dewasa, kanak-kanak juga boleh mengalaminya, terutamanya jika mereka mempunyai sejarah keluarga atau keadaan metabolik tertentu.

2. Bolehkah makanan tertentu menyebabkan batu karang?

Ya, makanan tertentu yang tinggi kandungan oksalat, seperti bayam, kacang, dan coklat, boleh meningkatkan risiko batu karang bagi sesetengah orang. Makanlah makanan tersebut secara sederhana.

3. Apakah lithotripsy, dan bagaimana ia membantu dengan batu karang?

Lithotripsy menggunakan gelombang kejutan untuk memecahkan batu besar kepada kepingan yang lebih kecil, menjadikannya lebih mudah untuk melalui saluran kencing secara semula jadi.

4. Adakah terdapat pelbagai jenis batu karang?

Ya, jenis yang paling biasa termasuk batu kalsium, batu asid urik, batu struvite dan batu sistin, masing-masing mempunyai punca dan pilihan rawatan yang berbeza.

5. Berapa kerapkah seseorang yang mempunyai sejarah batu karang harus diperiksa?

Pemeriksaan berkala adalah dinasihatkan bagi mereka yang mempunyai sejarah batu karang, biasanya sekali setahun atau seperti yang disyorkan oleh pembekal penjagaan kesihatan.

Atur temujanji di Hospital Pantai

Mengenal pasti faktor risiko penyakit batu karang lebih awal dapat membantu mencegah komplikasi serius. Jika anda mempunyai sebarang pertanyaan tentang penyakit batu karang, hubungi kami untuk menempah janji temu hari ini untuk konsultasi. Untuk membuat temujanji pemeriksaan kesihatan, sila hubungi pusat saringan kesihatan di Hospital Pantai yang berdekatan dengan anda.

Hospital Pantai telah diakreditasi oleh Persatuan Kualiti Kesihatan Malaysia (MSQH) atas komitmennya terhadap keselamatan pesakit dan kualiti perkhidmatan.